Cicha Noc to najpopularniejszy utwór muzyczny z pocztu kolęd i pastorałek. Wybrzmiewał: od Oberndorfu pod Salzburgiem gdzie powstał przez Berlin oraz Breslau gdzie stał się sławny do każdego zakątka Ziemi. Tytułowa noc, cicha a głośniejsza niż wszelki dzień, tchnęła moc w muzykę.
Fenomenalna Cicha Noc
Cicha Noc narodziła się w dziewiętnastym stuleciu. Po raz pierwszy wykonano ją w 1818 roku. Stało się to na mszy świętej pasterskiej w kościele św. Mikołaja w Oberndorfie pod Salzburgiem. W 1816 roku, Joseph Mohr – wikariusz, napisał wiersz, a w 1818 roku, Franz Xaver Gruber – organista, skomponował do wiersza melodię w stylu walca. Mohr powiedział Gruberowi, że chce, aby powstał utwór na dwa głosy solowe i organy z akompaniamentem na jeden chór i gitarę, a jak powiedział, tak też się stało. Legenda głosi, że stworzono i zagrano ją na gitarze, aby ratować pasterkęr, bo krążąca po kościele mysz przegryzła miechy organów. W rzeczywistości mysz zrobiła to, ale nie uszkodziła instrumentu na tyle, aby nie grał.
Choć Cicha Noc wybrzmiała już w 1818 roku, to w poczet kolęd zaliczono ją dopiero w roku 1866. W kolejnych latach Cichą Noc sukcesywnie tłumaczono z języka niemieckiego na inne języki (łącznie 330 języków). Wreszcie urosła do rangi najbardziej wyjątkowego utworu muzycznego. O jego wyjątkowości świadczy to, że o ile w różnych krajach gra się go w okresie Adwentu i Bożego Narodzenia, o tyle w krajach alpejskich, a więc między innymi w Austrii, z której się wywodzi, gra się go tylko w wigilijny wieczór. Cicha Noc stała się fenomenem. Otóż na opętanej zarazą, głodem, wojnami i kataklizmami Ziemi potrzebowano pokoju i spokoju, a Cicha Noc je niosła. Uznano ją za swoistą kołysankę dla ludzkości, co rzutowało na umieszczeniu jej w 2011 roku na Liście Dziedzictwa UNESCO*.
Cicha Noc a Berlin oraz Breslau
Cicha Noc po raz pierwszy została zagrana w 1818 roku w Oberndorfie pod Salzburgiem. Z racji tego, że Cicha Noc powstała w języku niemieckim, bardzo szybko, bo w 1834 roku, zaczęto ją grać w Berlinie i Breslau. Berlin i Breslau, czyli pierwsza i druga stolica Niemiec, wyznaczały trendy w dziewiętnastowiecznej Europie. Efektem tego Cicha Noc rozprzestrzeniła się z Austrii i Niemiec po Europie oraz trafiła do Rosji i Ameryki.
Wrocław na przestrzeni wieków należał do: Polski [1000-1335], Czech [1335-1526], Austrii [1526-1741], Niemiec [1741-1945], Polski [1945-nadal]. Jego potężny wzrost i rozwój przypadł zwłaszcza na XVIII i XIX wiek, gdy znajdował się pod panowaniem Niemiec. Otóż pierwsza stolica Niemiec, Berlin, szczyciła się tytułem najbardziej rozwiniętego miasta w Europie, z kolei druga stolica Niemiec, Breslau, skutecznie za nią podążała. Zaczęło się to od króla Fryderyka II Wielkiego, który lubił przemawiać do narodu, pisać dzieła literackie, grać na instrumentach muzycznych, filozofować, a zamiast prowadzenia wojen (nie licząc jego młodzieńczych lat) wolał w pokoju budować potęgę kraju. Ponadto na przekór dworowi pruski król Fryderyk II Wielki romansował z pruskim porucznikiem Hansem Hermannem von Kattem. Prowadził on zatem dość liberalny styl życia w porównaniu do Niemców, którzy prowadzili styl życia bardziej konserwatywny. Swoją otwartością i mądrością stworzył jednak podwaliny pod współczesny Berlin i Wrocław.
Cicha Noc w języku niemieckim
Stille Nacht, Heilige Nacht: alles schläft, einsam wacht.
Nur das traute hoch heilige Paar, holder Knab im lockigten Haar
schlaf in himmlischer Ruh, schlaf in himmlischer Ruh.
Cicha Noc w dialekcie śląskim
Cicha Noc, Święta Noc: wszystko śpi, atoli.
Czuwa Józef i Maryja, niech więc Boska Dziecina
w błogim spokoju śpi, w błogim spokoju śpi.
Cicha Noc w języku polskim
Cicha Noc, Święta Noc: pokój niesie ludziom wszem.
A u żłóbka Matka Święta czuwa sama uśmiechnięta
nad Dzieciątka snem, nad Dzieciątka snem.
Cicha Noc w języku czeskim
Tichá Noc, Přesvatá Noc: v spánku svém dýchá zem.
Půlnoc odbila, město šlo spát, zdřímli dávno i pastýři stád,
jen Boží Láska ta dbí, jen Boží Láska ta dbí.
Cicha Noc w języku rosyjskim
Тихая ночь, дивная ночь: дремлет всё, лишь не спит.
В благоговении Святая Чета, чудным Младенцем полны их сердца
Радость в душе их горит, Радость в душе их горит.
Cicha Noc w języku angielskim
Silent Night, Holy Night: all is calm, all is bright.
Round yon Virgin Mother and Child, Holy Infant so tender and mild
sleep in heavenly peace, sleep in heavenly peace.
* Lista Dziedzictwa UNESCO:
- Lista Niematerialnego Dziedzictwa UNESCO (Lista Krajowego Dziedzictwa UNESCO) obejmująca zwyczaje, rytuały, sztuki i rzemiosła danego kraju.
- Lista Materialnego Dziedzictwa UNESCO (Lista Światowego Dziedzictwa UNESCO) obejmująca miejsca i obiekty na świecie.
Cicha Noc należy do Listy Krajowego Dziedzictwa UNESCO, a ściślej do Listy Austriackiego Dziedzictwa UNESCO.
